Azbest to włókniste minerały, występujące naturalnie w przyrodzie. Pod względem chemicznym azbesty są uwodnionymi krzemianami metali, zawierającymi w swoim składzie magnez, sód, wapń lub żelazo. Jest znany od kilku tysięcy lat i w języku starożytnych Greków znaczy „niewygasający”, z azbestu bowiem wyrabiane były knoty do lamp oliwnych. Przez ponad 100 lat był powszechnie wykorzystywany do produkcji materiałów przemysłowych i budowlanych. W Polsce wciąż użytkowanych jest około 14 mln ton wyrobów zawierających azbest. W niektórych miejscach na świecie cały czas jest eksploatowany na skalę przemysłową. Do Polski pierwsze wyroby z zawartością azbestu trafiły na początku lat 30. XX w. Były to produkowane w Belgii w fabryce ETERNIT płyty azbestowo-cementowe. Od tej właśnie nazwy przyjęto określanie wszelkiego rodzaju płyt azbestowo-cementowych „eternitem”.
Cechą charakterystyczną azbestu jest jego włóknista budowa oraz wyjątkowe właściwości, takie jak: odporność na wysokie i niskie temperatury, działanie mrozu, substancji żrących, dobre właściwości mechaniczne, wytrzymałość na rozciąganie czy zgniatanie. Wykorzystywano go głównie do produkcji materiałów budowlanych, szczególnie płyt dachowych i elewacyjnych, a także do produkcji rur, rozmaitych kształtek do kanałów wentylacyjnych, instalacyjnych, mas ogniotrwałych, uszczelniających, a także odzieży roboczej.
Czym grozi azbest? Włókna azbestu są praktycznie niezniszczalne, a stopniowa degradacja materiałów azbestowych powoduje uwalnianie włókien do powietrza. Ich wdychanie i kumulowanie się w płucach może powodować poważne choroby układu oddechowego, w tym zwykle po kilkunastu – kilkudziesięciu latach, pojawianie się nowotworów azbestozależnych.
Jak chronić się przed działaniem azbestu? Nie wolno dopuścić do uszkodzenia materiałów azbestowych, które skutkuje emisją włókien do powietrza. Działania prowadzące do usunięcia azbestu nie mogą stanowić zagrożenia dla zdrowia osób wykonujących pracę, mieszkańców oraz środowiska.
Wszystkie wyroby zawierające azbest muszą być wycofane z użytkowania na terenie Polski do końca 2032 r.
Informacje nt. azbestu, szkodliwości jego działania oraz możliwości usuwania można znaleźć na stronach: Ministerstwa Gospodarki, Bazy azbestowej, Federacji Zielonych GAJA.
Dotychczas zrealizowane zadania z zakresu usuwania wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Przytoczna
Całkowity koszt zrealizowanego zadania |
Kwota uzyskanego dofinansowania z WFOŚiGW i NFOŚiGW |
Całkowita ilość odpadów poddanych unieszkodliwieniu [Mg], |
Okres realizacji zadania. |
57.387,70 zł |
57.387,70 zł |
141,89 Mg |
2015 |
54.758,38 zł |
52.841,84 zł |
157,21 Mg |
2016 |
34.885,57 zł |
34.885,57 zł |
87,04 Mg |
2017 |
38.605,14 zł |
38.605,14 zł |
90,881 Mg |
2018 |
12.558,70 zł |
12.558,70 zł |
45,945 Mg |
2019 |
4.774,02 zł |
1.909,60 zł |
6,820 Mg |
2020 |
16 383,30 zł |
6 553,32 zł |
26,4 Mg |
2021 |
7 699,32 zł |
2 287,60 zł |
8,49 Mg |
2022 |
6 508,08 zł |
1 635,20 zł |
5,84 Mg |
2023 |
W Urzędzie Gminy w Przytocznej (pok. nr 7) prowadzony jest punkt informacyjny, w którym można zasięgnąć informacji nt. szkodliwości azbestu, zasadach bezpieczeństwa usuwania wyrobów zawierających azbest, możliwości i zasad uzyskania dofinansowania na działania związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest.
Urząd Gminy przyjmuje zgłoszenia od mieszkańców zainteresowanych uzyskaniem dofinansowania na zadania związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest.
Materiały informacyjne
Efekty i perspektywy Programu usuwania azbestu w Polsce
Program Oczyszczania Kraju z Azbestu
więcej informacji znajdziesz na stronie: